Συνέντευξη στην ηλεκτρονική εφημερίδα «itn Ελληνικός Τουρισμός» του Μάνου Κόνσολα Βουλευτή Δωδεκανήσου Καθηγητή Πανεπιστημίου Αιγαίου.

Κύριε Κόνσολα χαρά μας που σας έχουμε στην «itn Ελληνικός Τουρισμός». Διατελέσατε μέχρι πρόσφατα υφυπουργός Τουρισμού και γνωρίζετε καλά τον κλάδο έτσι και αλλιώς, μιας και εκλέγεστε σε έναν από τους πιο σημαντικούς προορισμούς της χώρας, τα Δωδεκάνησα. Πώς τα βλέπετε τα πράγματα φέτος με την όλη κατάσταση που έχει προκαλέσει και προκαλεί η πανδημία. Είναι εφικτοί οι στόχοι που έχουν τεθεί;

Αυτή τη στιγμή όσοι κάνουν υπεραισιόδοξες εκτιμήσεις, κινδυνεύουν να εκτεθούν. Ιδιαίτερα όταν αυτές οι εκτιμήσεις δεν στηρίζονται σε αντικειμενικά στοιχεία και δεδομένα, αλλά και στην ίδια την πραγματικότητα.
Ο τουρισμός δεν χρειάζεται εμπόριο ελπίδας, χρειάζεται σχέδιο για να ανοίξει με ασφάλεια και για να διαμορφώσει για τη χώρα μας μια ισχυρή ταυτότητα ενός ασφαλούς τουριστικού προορισμού.
Αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχουν κρατήσεις, η επιδημιολογική εικόνα και η πορεία των εμβολιασμών σε χώρες που αποτελούν τουριστικές αγορές, δεν ευνοεί τον τουρισμό. Πιστεύω ότι θα υπάρχει μια αργή και σταδιακή βελτίωση μέσα στον επόμενο μήνα αλλά δεν πρέπει να περιμένουμε θεματικά αποτελέσματα. Δυστυχώς, η πανδημία έχει πλήξει καίρια τον τουρισμό και αυτό δεν εξαρτάται από εμάς.
Αν υπάρχει όμως κάτι που εξαρτάται από εμάς και είναι στο χέρι μας, είναι να στείλουμε το μήνυμα ότι ο τουρισμός στην Ελλάδα ανοίγει με ασφάλεια. Θα είναι ένα συγκριτικό πλεονέκτημα για το μέλλον.

2. Στα Δωδεκάνησα τα μηνύματα ποια είναι; Πώς περιμένουν να εξελιχθεί η σεζόν;

Τα Δωδεκάνησα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την τουριστική ταυτότητα της χώρας μας, είναι κορυφαίος τουριστικός προορισμός και βαρόμετρο για τον τουρισμό μας. Ο στόχος είναι να ανοίξει ο τουρισμός με ασφάλεια και από εκεί και πέρα, με τη βελτίωση της επιδημιολογικής εικόνας και την ένταση των εμβολιασμών, να δημιουργηθούν οι συνθήκες και οι προϋποθέσεις για να παραταθεί η τουριστική περίοδος. Θεωρώ, ότι η παράτασή της πρέπει να είναι βασικός στόχος από τη στιγμή που έχουν χαθεί ο Απρίλιος, ο Μάιος και πιθανώς και ο Ιούνιος.

3. Στη Ρόδο πραγματοποιήθηκε το λεγόμενο πείραμα με τους Ολλανδούς τουρίστες, το οποίο συγκέντρωσε θετικά, αλλά και αρνητικά σχόλια. Ποια είναι η δική σας εκτίμηση;

Το συγκεκριμένο πείραμα το είδα μόνο ως μία προσπάθεια για να στείλουμε το μήνυμα ότι η Ελλάδα είναι αποφασισμένη να ανοίξει τον τουρισμό με ασφάλεια.
Σε καμία περίπτωση, όμως, δεν είναι αυτό το μοντέλο που θέλουμε: οι τουρίστες, δηλαδή, να είναι εγκλωβισμένοι, κλεισμένοι σε ένα ξενοδοχείο, περιορισμένοι στις κινήσεις τους σε σημείο που να μην μπορούν να πηγαίνουν στη θάλασσα ή να βγουν έξω από το ξενοδοχείο να δουν τη Ρόδο. Αυτό δεν είναι τουρισμός.
Αντίθετα, πιστεύω ότι με το πράσινο πιστοποιητικό, τον έλεγχο όσων έρχονται στη χώρα, αλλά και με την τήρηση των υγειονομικών πρωτοκόλλων, μπορεί να υπάρξει τουρισμός που θα προσεγγίζει την κανονικότητα.

4. Ως υφυπουργός πήρατε πολλές και σημαντικές πρωτοβουλίες για την τουριστική εκπαίδευση. Από πολλές πλευρές διαπιστώνεται ένα έλλειμμα κατάρτισης και εξειδίκευσης στον τουρισμό. Τι χρειάζεται να γίνει για να έχουμε ένα ολοκληρωμένο εκπαιδευτικό πλαίσιο που να ανταποκρίνεται στο τουριστικό μέγεθος της χώρας;

Χρειάζεται ισχυρή βούληση, εγώ, τουλάχιστον, την διέθετα και εξακολουθώ να την διαθέτω. Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός έχει αξιολογήσει και έχει θέσει ως προτεραιότητα την αναβάθμιση της τουριστικής εκπαίδευσης, που αποτελούσε άλλωστε και βασικό πυλώνα του κυβερνητικού προγράμματος της Νέας Δημοκρατίας για τον τουρισμό.
Η πανδημία, λειτούργησε ανασχετικά στην εφαρμογή του προγράμματος της Νέας Δημοκρατίας στον τουρισμό. Ευχή όλων μας είναι να εξομαλυνθεί η κατάσταση και να προχωρήσει η εφαρμογή αυτού του προγράμματος το επόμενο διάστημα.

5. Είστε πρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Περιφερειών, της Βουλής. Οι Περιφέρειες καλούνται να παίξουν ένα σημαντικό ρόλο για την τουριστική ανάπτυξη των περιοχών τους. Άλλες το έχουν καταφέρει περισσότερο και άλλες λιγότερο. Η Επιτροπή Περιφερειών πώς μπορεί να βοηθήσει σε αυτή την προσπάθεια;

Αυτή τη στιγμή πέντε μόνο περιφέρειες στην Ελλάδα συγκεντρώνουν το 87% της κίνησης και της δραστηριότητας στον τουρισμό. Η υπερσυγκέντρωση τουριστικών δραστηριοτήτων σε λίγες μόνο περιφέρειες υπονομεύει την αειφορία του τουρισμού, την έννοια της ισόρροπης ανάπτυξης.
Η απάντηση σε αυτή τη στρέβλωση, είναι η δημιουργία των προϋποθέσεων για μια Πολυκεντρική Τουριστική Ανάπτυξη. Πρέπει να μπουν όλες οι περιφέρειες της χώρας στο χάρτη της τουριστικής ανάπτυξης και να αποκτήσει κάθε περιφέρεια τη δική της αυτόνομη τουριστική ταυτότητα, το δικό της brand.
Απαιτείται ο σχεδιασμός και η υλοποίηση πρωτοβουλιών και δράσεων για την ένταξη ειδικών και εναλλακτικών μορφών τουρισμού και η αξιοποίησή τους σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο και ειδικότερα του πολιτιστικού, ιστορικού, ιατρικού, αθλητικού, γαστρονομικού και επιχειρηματικού τουρισμού, καθώς και του τουρισμού πόλης και του συνεδριακού τουρισμού.
Όλα αυτά προϋποθέτουν τη διαμόρφωση στρατηγικών σχεδίων τουριστικής ανάπτυξης από τους Δήμους και τις Περιφέρειες αλλά και τη δημιουργία οργανωτικής δομής προώθησης των επενδύσεων στον τουρισμό σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Φεύγοντας από το Υπουργείο Τουρισμού άφησα έτοιμο ένα ολοκληρωμένο νομοσχέδιο που προωθεί αυτούς τους στόχους.

6. Έχετε δείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη διασύνδεση του τουρισμού με τα τοπικά προϊόντα. Έχει υπάρξει πρόοδος σε αυτό τον τομέα;

Υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν. Χρειάζεται ένα συνεκτικό σχέδιο για τη σύνδεση του τουρισμού με τη γαστρονομία, τα προϊόντα του πρωτογενούς τομέα, την ελληνική ύπαιθρο, αλλά και τις μεταποιητικές επιχειρήσεις, προκειμένου όλα αυτά να ενταχθούν στο τουριστικό μας προϊόν.
Υπάρχουν οι αντικειμενικές συνθήκες και οι προϋποθέσεις γιατί η πανδημία άλλαξε τις ταξιδιωτικές συνήθειες.
Οι επισκέπτες, πλέον, αναζητούν άλλους ρυθμούς, διαφορετικούς από τον μαζικό τουρισμό. Δεν θέλουν πολυκοσμία, οι αναζητήσεις τους σε ένα τόπο είναι διαφορετικές, αναζητούν αυθεντικά σημεία για να περάσουν το χρόνο των διακοπών τους, παραμονή στη φύση, σε υγιεινό περιβάλλον και ανθρώπινους ρυθμούς.
Πρέπει να δώσουμε έμφαση στη δημιουργία σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων που θα περιλαμβάνουν αγροτουριστικές δραστηριότητες, αλλά και στη θέσπιση κινήτρων για τη δημιουργία κοινών επιχειρηματικών σχημάτων και συνεργασιών ανάμεσα σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα του τουρισμού, όπως είναι τα ξενοδοχεία και τα εστιατόρια και σε αγροτικές επιχειρήσεις και σχήματα.
Σημαντικός παράγοντας είναι ο γαστρονομικός τουρισμός. Η γαστρονομική ταυτότητα κάθε προορισμού πρέπει να έχει πιστοποίηση, να συνδέεται με τοπικά σύμφωνα ποιότητας με βάση τα οποία θα πιστοποιούνται οι πάροχοι, με κριτήριο την ποιότητα και την αγροδιατροφική ασφάλεια, λαμβάνοντας και το ειδικό σήμα πιστοποίησης.

7. Ο τουρισμός πέρασε μια δύσκολη χρονιά πέρυσι και περιμένουμε να δούμε τα αποτελέσματα για φέτος. Πιστεύετε θα υπάρξουν νέα μέτρα για τη στήριξη επιχειρήσεων και εργαζομένων;

Τις επόμενες μέρες θα ανακοινωθεί ένα νέο πλέγμα μέτρων για την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τουρισμό. Για τα ξενοδοχεία θα υπάρξει δράση, μέσω ΕΣΠΑ, η οποία θα ανακοινωθεί στα τέλη του μήνα, συνολικού ύψους περίπου 350 εκατ. ευρώ. Το πρόγραμμα θα αφορά σε ξενοδοχεία, ενώ το ύψος της επιδότησης θα φτάνει έως τις 400.000 ευρώ.
Μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας θα υπάρξουν και για άλλες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο του τουρισμού ή συνδέονται με αυτόν, ενώ θα πρέπει να υπάρξουν και μέτρα για την εισοδηματική κάλυψη όσων εργαζόμενων στον τουρισμό δεν δουλέψουν ή δεν συγκεντρώσουν τα απαιτούμενα ένσημα. Για όλα αυτά, άλλωστε, έχω καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις εδώ και καιρό στην κυβέρνηση.

8. Να κλείσουμε με το θέμα του τουριστικού μοντέλου. Όλοι μιλούν για βιώσιμο μοντέλο. Ποια είναι τα βήματα που πρέπει να γίνουν;

Το μοντέλο της μονοκαλλιέργειας του μαζικού τουρισμού έδειξε πόσο ευάλωτο είναι. Θεωρώ ότι η πανδημία μας βοήθησε όλους να το συνειδητοποιήσουμε, ακόμα και αυτούς που έχουν φοβικά σύνδρομα απέναντι σε κάθε είδους αλλαγές.
Η αλλαγή του μοντέλου τουριστικής ανάπτυξης είναι ζήτημα επιβίωσης για τη χώρα. Το νέο μοντέλο πρέπει να έχει τα εξής χαρακτηριστικά:
– Επένδυση και στροφή στην ποιότητα και σε νέες μορφές τουρισμού
– Προσέλκυση επισκεπτών υψηλού εισοδήματος
– Πράσινη τουριστική οικονομία
– Ψηφιακός Μετασχηματισμός των τουριστικών επιχειρήσεων
– Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του τουρισμού μας
– Τουρισμός τεσσάρων εποχών