Μια περιήγηση στις «αθέατες», όπως γράφει, γωνιές της Ελλάδας πραγματοποιεί η εφημερίδα “Νew York Times” καταγράφοντας με τον φωτογραφικό φακό τις κατά τόπους παραδοσιακές φορεσιές των κατοίκων.
Εμπνευστής του ρεπορτάζ, που πλαισιώνεται από πολλές εντυπωσιακές φωτογραφίες, είναι ο Γιώργος Τατάκης, ο οποίος περιγράφει μάλιστα το πώς συνέλαβε την ιδέα για κάτι τέτοιο. «Το 2016, από τη μυρωδιά των πασχαλινών μπισκότων, βγήκα σε ένα μικρό φούρνο στο χωριό Ολυμπος, στο ελληνικό νησί της Καρπάθου.
Η ιδιοκτήτρια, μια γυναίκα που λεγόταν Καλλιόπη, πήγαινε στη δουλειά της φορώντας αυτό που μου φαινόταν σαν μια παραδοσιακή φορεσιά. Μετά από κουβέντα για ένα ή δύο λεπτά, ρώτησα αν ήταν ντυμένη με αυτόν τον τρόπο επειδή ήταν Πάσχα.
«Τι εννοείς;» ρώτησε. «Αυτά είναι τα ρούχα μου. Εσύ είσαι αυτός», πρόσθεσε, «που είναι ντυμένος με μια ευρωπαϊκή φορεσιά». Μετά τη συνάντησή του στον Όλυμπο, αποφάσισε να κάνει ένα πρότζεκτ για τις αθέατες γωνιές της Ελλάδας – να γνωρίσει τους ανθρώπους, να μάθει για τις παραδοσιακές πρακτικές τους και να φτιάξει εικόνες που θα μπορούσαν να προσφέρουν ένα παράθυρο στον ελληνικό πολιτισμό.
Τεσσεράμισι χρόνια αργότερα, σε ένα ηλιόλουστο πρωί Κυριακής, βρέθηκε στο χωριό «Νέα Βύσσα», στην ακραία βορειοανατολική γωνιά της Ελλάδας, όπου είχε διοργανώσει μια διήμερη φωτογραφική συνεδρία. Κάθισε στο ένα άκρο ενός μεγάλου τραπεζιού, που βρισκόταν μέσα σε έναν όμορφο ανθισμένο κήπο, πίνοντας ελληνικό καφέ και δοκιμάζοντας τις τοπικές λιχουδιές.
Καθώς οι γυναίκες έφτασαν να φωτογραφηθούν με την παραδοσιακή τους ενδυμασία, ζήτησε από την πρόεδρο του τοπικού πολιτιστικού συλλόγου, τη Φανή, να τον πάει γύρω από το χωριό για να βρει κατάλληλα σημεία όπου θα έκανε τις εικόνες. Συνήθως βρίσκει μέρη που έχουν εγκαταλειφθεί ή ακριβώς στο χείλος της εγκατάλειψης, καθώς συχνά τέτοια μέρη διαθέτουν παραδοσιακή αρχιτεκτονική, χωρίς σύγχρονες προσθήκες ή αλλαγές.
Ο Τάκης στο κείμενο αποκαλύπτει ότι τα τελευταία πέντε χρόνια, έχει επισκεφτεί το Τετράλοφο, ένα μικρό χωριό περίπου 300 ανθρώπων στη Βόρεια Ελλάδα, για να καταγράψει τους παραδοσιακούς εορτασμούς της Πρωτοχρονιάς, γνωστές ως Κοτσαμάνια.
Τα Κοτσαμάνια είναι ένα θεατρικό τελετουργικό που γίνεται κάθε Χριστούγεννα από ντόπιους που επισκέπτονται σπίτια για να ευχηθούν ευημερία, αφθονία και ευτυχία για το επόμενο έτος. Ολη η κοινότητα συμμετέχει στους εορτασμούς, που περιλαμβάνουν θέατρο δρόμου, χορό και παιχνίδι παραδοσιακών οργάνων.
Πολλές παραδοσιακές εκδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα είναι αναβιώσεις παλαιών εθίμων, που εκτελούνται για να βοηθήσουν την τοπική οικονομία προσελκύοντας τουρίστες και προσοχή. Συχνά τέτοια γεγονότα αισθάνονται κιτς και, κατά κάποιον τρόπο, αυθεντικά.
Αλλα, όμως, όπως τα Κοτσαμάνια, έχουν επιβιώσει σε αναλλοίωτες μορφές και εκτελούνται ως γνήσια, αναπόσπαστα μέρη μιας κοινότητας.
(Πηγή: ekirikas.com)
